De thema-avond ging van start met een verwelkoming en voorwoord door Dirk Van der Stede, CEO van Vlakwa. Hij gaf het belang van demonstratieprojecten zoals de VITO/Vlakwa Open Callprojecten aan. Vanwege de industrie en de eindgebruikers is de vraag naar demonstratieprojecten groot. Het was hem dan ook een groot genoegen om aan te kondigen dat VITO en Vlakwa in de loop van de eerste helft van 2018 een nieuwe oproep voor demonstratie-en disseminatieprojecten zullen lanceren. 

Intelsens - Intelligente integratie van online metingen in industriële biologische waterzuivering

Daarna gaf Riet Cornelissen van TNAV een overzicht van de tussentijdse resultaten van het IntelSens-project, dit met een aantal sprekende voorbeelden. Zo blijkt dat een brouwerij na een gratis advies op maat met betrekking tot de optimalisatie van fosforverwijdering uit hun afvalwater tot 87% of  27.734€ per jaar op de aankoop van ijzerchloride besparen, dit door overschakeling van een continue dosering naar een debiet proportionele dosering.

Klik hier voor de presentatie van Intelsens

Vervolgens werden de resultaten van de vier in 2016  goedgekeurde VITO/Vlakwa Open callprojecten ‘ CAMEO-A, MetalClean, CARVE en MBR-RO werden (na één jaar uitvoering) één voor één aan het publiek voorgesteld. 

CAMEO-A - Chronische en acute monitoring van ecotoxicologie (on-line) op algen

Binnen dit project vond demonstratie plaats met het prototype van een online analyzer op algen die rechtstreeks zowel acute als chronische toxiciteit meet op het geloosde afvalwater. De analyzer werd in de praktijk uitgetest bij het bedrijf Truck&Tank Cleaning die eigen en externe afvalwaters verwerkt en is ongevoelig voor kleur, zwevende stoffen en zouten (15 mS/cm). De analyzer geeft een duidelijke en snelle respons op inhiberende stoffen (zoals bijv Diuron, zware metalen, enz.) en geeft vervolgens de kans op een meer actieve procesvoering, meer gerichte ecotoxiciteit meetcampagnes op te zetten en meer kans om de oorzaken van toxiciteit te onderzoeken.

Klik hier voor de presentatie van Cameo-A en QinetiQ Space

METALCLEAN - Verwijdering van zware metalen uit het afvalwater via elektrocoagulatie-flocculatie-flotatie

Binnen het MetalClean-project werd gedurende een aantal maanden de innovatieve electrocoagulatie-flocculatie-flotatie technologie van Noah Water Solutions (een Vlaamse Start-up) getest op het afvalwater van spiegelfabriek Deknudt Mirror Works (DMW). De resultaten zijn alvast veelbelovend.
Binnen dit demonstratieproject  werd vooral gefocust op de verwijdering van voor DMW twee prioritaire zware metalen ‘zilver en tin’. De waterige zilver - en tinstromen werden apart behandeld, dit omdat zilver als economisch waardevol metaal gerecupereerd wordt bij DMW. Uit de demonstratie blijkt dat de lozingsnormen voor zowel zilver als tin worden gehaald mits aanpassingen van pH en conductiviteit. Na doorrekening van de verbruikskosten bij DMW zijn deze economisch aanvaardbaar (Ag:0,33-0,48  €/m³ en Sn: 0,71€/m³). 

Klik hier voor de presentatie over Metalclean

CARVE-  Chemicaliënvrije Afvalwater Recuperatie in de Voedingsindustrie

Waterhergebruik binnen de voedingsindustrie wordt steeds belangrijker en misschien wel onvermijdelijk. Bij Allgro (gespecialiseerd in het wassen, versnijden en verpakken van groenten en fruit) en Paasfood Industries (verwerker van gevogelte) werden de mogelijkheden van waterhergebruik door het inzetten van membraantechnologie uitgetest. 

Op basis van de resultaten van de demonstratie en een economische doorrekening blijkt dat hergebruik technisch e en economisch interessant is voor het bedrijf. Door investering in een MBR-RO installatie (65% hergebruik, lozing op oppervlaktewater) kan Allgro hun waterkost reduceren van 4,6  naar 2,3 €/m³. De terugverdientijd van de installatie is 5,5 jaar. Ook een in Vlaanderen vrij nieuwe technologie ‘Mol®lik’ die fouling (biofouling + reductie van kalk en andere afzettingen) tegengaat zonder toevoeging van chemicaliën werd bij Allgro uitgetest. De eerste resultaten met de Mol®lik technologie zijn veelbelovend, maar om echt conclusies te kunnen trekken, dient er langer met de Mol®lik module getest te worden.

Naast het uittesten van technologie (technische haalbaarheid) werden ook de mogelijkheden nagegaan om watergebruik toe te passen binnen zones waar voedsel verwerkt wordt. Om redenen van voedselveiligheid wordt nog steeds rechtstreeks contact met levensmiddelen vermeden of wordt een laatste wassing voorzien met vers water.

Belangrijk binnen dit project was de oplijsting van verschillende scenario’s om vervolgens de meest haalbare scenario’s/uiteindelijke scenario te selecteren en bij deze randvoorwaarden voor hergebruik in samenspraak met verschillende stakeholders (FAVV, FOD, eindklant, enz.) vast te leggen. Bij Allgro heeft het consortium een interessant scenario geselecteerd waarbij 65% water wordt hergebruikt. Bij dit scenario zou het bedrijf niet meer afhankelijk zijn van grondwater. De bespreking van de randvoorwaarden met de verschillende stakeholders wordt de komende maanden verder gezet.

Klik hier voor de presentatie over Carve.

MBR-RO -  waterzuivering en –hergebruik door middel van membraantechnologie ‘MBR-RO’ bij een middelgrote wasserij

Energie en water zijn belangrijke productiefactoren in wasserijen, deze wegen steeds meer door in de bedrijfskosten, vandaar heeft wasserij St. Klara/Klaratex uit Wevelgem gekozen om op waterhergebruik in te zetten en het verbruik van energie, chemicaliën en wasmiddelen te optimaliseren.

Om de besparingen te kunnen doorvoeren en ten allen tijde de lozingsnormen te halen, heeft deze middelgrote wasserij gekozen voor een compacte membraanbioreactor (MBR)-Reverse Osmose (RO) concept, het innovatief HydRO® concept.  Tot voor het Open Call project werd ingezet op hemelwater en ondiep grondwater als waterbronnen voor het wasproces. Door 70-75% van hun water te hergebruiken, dient de wasserij  minder ondiep grondwater op te pompen en dient bijgevolg minder  inkomend water te worden behandeld (onthard) waardoor ook minder chloriden afkomstig van het regeneratieproces in het afvalwater aanwezig zullen zijn.

Het is de bedoeling om de ontijzering en de ontharder uiteindelijk volledig uit te schakelen, dit door het onbehandeld water onmiddellijk naar de waterzuivering te sturen. Een bijkomend voordeel hierbij is dat het ijzerhoudend ondiep grondwater vermoedelijk zal reageren met het aanwezige fosfor in het afvalwater en een bijkomende fosforverwijdering zal realiseren.

Na een jaar samenwerken blijkt dat bij dergelijke hergebruikprojecten het belangrijk is om met meerdere partijen vanuit verschillende invalshoeken (technologiezijde, wasproces, wetgevend kader, technische kennis) naar bepaalde vraagstukken te kijken en gezamenlijk tot een oplossing te komen/te zoeken. Tijdens de projectuitvoering  kwamen nog heel wat zaken naar boven. Zo bleek dat silicaten en siliconen nefast zijn voor de ingezette membranen en dus uit het wasproces moeten geweerd worden. Vervolgens heeft Christeyns innovatieve wasmiddelen uitgetest zonder silicaten en siliconen en zonder fosfonaten (=moeilijk biologisch afbreekbaar fosfor).  Omwille van het feit dat de wasmiddelen én de samenstelling van het bedrijfswater werden gewijzigd, heeft Christeyns  de nodige inspanningen geleverd om het wasproces aan te passen aan de nieuwe omstandigheden mits behoud van de waskwaliteit die Klaratex voorop stelt. 

Bij dergelijke investeringsprojecten is ook de terugverdientijd (ROI) erg van belang. VITO heeft op basis van de beschikbare gegevens een inschatting van de ROI gemaakt.  De kosten gerelateerd aan water eerste 10 jaar zijn vergelijkbaar met en zonder waterhergebruik. Nadien is er een groot jaarlijks voordeel.

Klik hier voor de presentatie over de MBR-RO bij Klaratex

Belang van steunkaders
Naast goede technologische ondersteuning via demonstratieprojecten zoals het VITO/Vlakwa Open Call kader, gaf Piet Dermaux (bedrijfsleider wasserij St. Klara/Klaratex) het belang van een steunkader  zoals de Ecologiepremie Plus aan (meer info: www.vlaio.be).

Dergelijk steunkader geeft een sterk positief duwtje in de rug om als middelgrote onderneming dergelijk hergebruikproject op te starten.

Na de boeiende lezingen en de boeiende rondleiding vond er nog een heel sterk netwerkmoment plaats. Verschillende bedrijven en organisaties vonden elkaar en konden bij een glaasje en een hapje ideeën en ervaringen uitwisselen.

Meer info, neem contact met Veerle Depuydt